Naturleg åtferd og god dyrevelferd

Gjennom mange år med avl på ulike eigenskapar hos husdyra våre har det skjedd store endringar med tanke på utsjånaden til dyra. Til dømes har ein i dag ein stor del kolla dyr (dyr naturleg utan horn), kyrne er nesten dobbelt så store som dei første kyrne, og jura er mykje større. Åtferda er derimot lite endra. Slepper ein griser ut i ein skog, vil dei med ein gong begynne å rote i jorda etter mat, og oppføre seg på liknande måte som villsvin. Årsaka til dette er at utsjånaden blir styrt av få genar, mens åtferda blir bestemt av mange ulike faktorar. Det er derfor vanskeleg å avle for endra åtferd.

For å kunne leggje til rette for naturleg åtferd i husdyrproduksjonen må ein skaffe seg kunnskap om kva som er normal åtferd for eit dyr som er i sin naturlege biotop. Deretter må ein vurdere korleis ein kan tilpasse miljøet til dyra og drifta av garden på best måte.

God dyrevelferd

Kva som skal til for at eit dyr har eit godt liv, og kva dyrevelferd betyr i praksis, vil variere, avhengig av kva etisk tilnærming ein har.

Det vil seie kva verdiar ein legg til grunn for handlingane sine og for husdyrhaldet. Forskarar og filosofar har diskutert i fleire tiår for å komme fram til ein definisjon på kva god dyrevelferd er, men i dag er ein ganske einige om at dette ikkje er mogleg fordi omgrepet inneheld ein viktig «verdikomponent». I lov om dyrevelferd står det at dyr har ein verdi i seg sjølve, uavhengig av nytteverdien dei har for menneske. Ein skal gjere vel mot dyr og verne dei mot fare for unødige påkjenningar og press.